Menşe ve Dolaşım Belgesinin Elektronik Olarak Düzenlenmesi
A.TR Dolaşım Belgeleri ile Menşe İspat Belgelerinin kabulü, vize edilmesi ve sonradan kontrolü ile menşe şahadetnamelerinin kabulü ve sonradan kontrolü ile ilgili olarak gümrük idareleri, ithalatçılar, ihracatçılar ve kanunî temsilcileri, ticaret ve/veya sanayi odaları, ihracatçı birlikleri veya esnaf ve sanatkâr odaları birlikleri tarafından yapılacak işlemlere ilişkin usul ve esasları Gümrük Genel Tebliği (Uluslararası Anlaşmalar) (Seri No:10)’nde düzenlenmiştir.
Söz konusu Tebliğ’in “İthalatta İbraz Edilen Belgelerin Gümrük Müdürlüğünce Kontrolü” başlığı altında düzenlenen 5’inci maddesinde;
İthalat sırasında ibraz edilen A.TR Dolaşım Belgelerinin, menşe ispat belgelerinin ve menşe şahadetnamelerinin;
a) Doldurulması zorunlu olan tüm kutularının doldurulup doldurulmadığı,
b) Şekil ve içerik itibarıyla ilgili olduğu karar ve yönetmelik hükümlerine uygun olup olmadığı,
c) Mühürlenmesi zorunlu olan belgeler açısından, kullanılan mühürlerin ilgili ülke tarafından iletilen örneklerine uygun olup olmadığı,
Hususlarının belgenin ibraz edildiği gümrük müdürlüğü tarafından,
Ayrıca, ithal eşyasının cins, nevi, nitelik ve miktar itibarıyla A.TR Dolaşım Belgeleri, menşe ispat belgeleri ve menşe şahadetnamelerinde yer alan bilgilerin ilgili gümrük beyannamesinde yer alan bilgilerle uyumlu olup olmadığının ithalat işleminin yapıldığı gümrük müdürlüğü tarafından,
Kontrol edileceği hüküm altına alınmıştır.
Bununla birlikte, belgeleri elektronik ortamda düzenleyen ülkelerin isimlerinin, Ticaret Bakanlığı resmî internet sitesinden duyurulacağı da belirtilmiştir.
Bu çerçevede, Ticaret Bakanlığına 14 Temmuz 2023 tarihine kadar menşe ve dolaşım belgelerini elektronik ortamda düzenlediğine dair bildirimde bulunan ülkelerin adları, ilgili belge türleriyle birlikte Bakanlık internet sitesinde duyurulmuştur.
Belgelerin elektronik ortamda düzenlenmesi normal usulde düzenlenen belgeleri geçersiz kılmamakta olup; listede yer alan ülkelerde mevzuatına uygun bir şekilde düzenlenen menşe ve dolaşım belgeleri, gümrük idarelerince yapılacak kontrollerin ardından kabul edilebilecektir.
İlgili duyuru ve ekinde yer alan “Elektronik Menşe Ve Dolaşım Belgesi Kullanımına İlişkin Bakanlığımıza Bildirimde Bulunan Ülkeler” listesine buradan ulaşılabilir.
Ege Uzman Mevzuat Departmanı