Antrepolarda Teminat İşlemleri
Ekonomik etkili gümrük rejimlerinden biri olan Gümrük Antrepo Rejimi’nin uygulanması suretiyle, ithalat vergilerine ve ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmamış ve serbest dolaşıma girmemiş eşyanın konulduğu yerler gümrük antreposu olarak tanımlanmaktadır.
Gümrük mevzuatında teminat uygulaması, gümrük vergilerinin ve diğer amme alacaklarının ödenmesini sağlamak üzere bir teminat verilmesi gereken hâllerde, bu teminat söz konusu vergiler ve diğer amme alacakları tutarı kadar yükümlü veya yükümlü olması muhtemel kişi tarafından verilmesi suretiyle yerine getirilmektedir.
Gümrük Kanunu’nun 98’inci maddesi ile gümrük antreposunda bulunduğu süre içerisinde eşyanın gümrük gözetimi altında bulunmasını sağlamaktan, gümrük antrepo rejimi kapsamında eşyanın muhafaza edilmesiyle ilgili yükümlülükleri yerine getirmekten ve izinde belirtilen özel şartlara uymaktan sorumlu olan antrepo işleticisinden teminat istenileceği hüküm altına alınmıştır. Bu çerçevede, gümrük antrepo rejiminde eşyanın ithalat vergilerine ve ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmaması nedeniyle tahsil edilmeyen vergilerin ödenmesini sağlamak üzere teminat verilmesi gerekmektedir.
Teminat, antrepoya alınan eşya için ayrı ayrı verilebileceği gibi bir kişinin bir gümrük idaresine her türlü gümrük işlemlerine ilişkin olarak o kişinin o gümrük idaresindeki transit rejimi hariç bütün gümrük işlemleri için kullanılan toplu teminat ya da gümrük yükümlülüğü gerektiren veya gerektirebilecek birden fazla işlem için Bakanlıkça belirlenecek şartları taşıyanların talebi üzerine, gümrükçe onaylanmış işlem veya kullanımlardan her biri için ayrı ayrı teminat verilmesi yerine, transit rejimi hariç tüm işlemleri kapsayan götürü teminat veya yaygın götürü teminat olarak verilebilecektir.
Ancak akaryakıt antrepoları ile 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun eki (I) sayılı liste kapsamı eşya için götürü ve yaygın götürü teminat sistemi uygulanamaz. Yetkilendirilmiş yükümlü sertifikasına veya onaylanmış kişi statü belgesine sahip yükümlülerce, C ve E tipi antrepolarında yapılan işlemlerde yukarıda belirtilen teminat türlerine ilaveten hesaplanmış götürü teminat da kullanılabilir. İlaveten, Antrepo işleticilerince hesaplanmış götürü veya yaygın götürü teminat verilmemesi halinde, antrepoya alınan eşya için, ayrı ayrı veya toplu teminat verilmesi gerekir.
Kabul olunabilecek teminatlara ilişkin hususlar Gümrük Yönetmeliği’nin 495’inci maddesinde belirtilmiştir. Gümrük işlemleri dolayısıyla, vergilerin teminatı olarak kabul edilebilecek teminat mektupları, idareye ibraz olunduktan sonra, ait oldukları tahakkuku yapılmış vergiler tutarını karşılayıp karşılamadıkları incelenecek ve uygun görüldüğü takdirde kabul edilecektir.
Antrepo işleticilerince, antrepo rejiminde kullanılmak üzere götürü teminat verilmesi halinde, antrepoya konulan eşya için başka bir teminat aranmayacaktır. Götürü teminat sisteminde verilmesi gereken teminat tutarları Yönetmeliğin 527’nci maddesinde belirtilmiştir.
Buna göre;
- 1.000 m² veya 2.000 m³’e kadar olanlar için 1.000.000 TL.
- 1.000 m²’den sonraki her 1.000 m² için 500.000 TL (1.000 m²’nin altındaki artışlar 1.000 m²’ye tamamlanır).
- 2.000 m³’den sonraki her 2.000 m³ için 500.000 TL (2.000 m³’ün altındaki artışlar 2.000 m³’e tamamlanır).
Olarak hesaplanmaktadır. Antrepo işleticilerince verilecek götürü teminat tutarı hesaplamasının antrepo künyesinde belirtilen alan (açık+kapalı) ve/veya hacim üzerinden yapılması; eşya yükleme ve boşaltma alanlarının yanı sıra, yükleme ve boşaltmanın yapılacağı rampalara araçların yanaşabilmesi, antrepo alanına giriş çıkışın sağlanabilmesi ve araçların antrepo alanı içerisinde hareket edebilmesi için antrepo sahasında bulunan 500 m²’lik açık alanın ise söz konusu götürü teminat tutarına dahil edilmemesi gerekmektedir.
Birden fazla antreposu bulunan antrepo işleticilerince, birden fazla antrepoyu kapsayacak şekilde yaygın götürü teminat verilebilecek ve yaygın götürü teminat verilen antrepolara konulan eşya için başka bir teminat aranmayacaktır.
15481 sayılı Karar’ın 116’ncı maddesinde, Gümrük Kanunu’nun 98’inci maddesi hükmü uyarınca Kanuna göre aranacak gümrük vergileri ile para cezası ve İthalat Rejimi Kararına göre aranacak fon haklarını korumak üzere antrepo işletme izni verilenlerden alınacak teminat tutarlarını belirlemeye ve alınacak teminat tutarını ithalat vergileri tutarının %10'una kadar indirmeye Müsteşarlığın bağlı olduğu Bakan’ın yetkili olduğu hüküm altındadır.
Bunun yanı sıra, fuar ve sergilere konulan veya ithalat vergilerinden muaf olan yahut ihraç edilmek üzere antrepolara konulan eşya için teminat aranmayacaktır.
Ege Uzman Mevzuat Departmanı