Antrepoda Eşyanın Devri İşlemleri
Eşya Devrine İlişkin Genel Esaslar
Antrepo, gümrük gözetimi altında bulunan eşyanın veya izin verildiği durumlarda serbest dolaşımda bulunan eşyanın ihraç edilmek kaydıyla konulduğu yerler olarak tanımlanmıştır. Gümrük antrepo rejimi ise; ithalat vergilerine ve ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmamış ve serbest dolaşıma girmemiş eşyanın gümrük antreposuna konulmasına ilişkin hükümleri belirleyen ekonomik etkili bir gümrük rejimidir.
Gümrük antreposu, genel antrepo veya özel antrepo olabilir. Genel antrepolar, eşyanın konulması için herkes tarafından kullanılabilirken; özel antrepolar, yalnız antrepo işleticisine ait eşyanın konulması amacıyla kurulmuşlardır. Parlayıcı ve patlayıcı veya bir arada bulundukları eşya için tehlikeli olan veya korunmaları özel düzenek ve yapılara gerek gösteren eşya, ancak bu niteliklerine uygun antrepolara konulabilmektedir. Bununla birlikte, serbest dolaşımda olmayan eşyanın sergilendiği fuar ve sergiler de antrepo sayılır.
Antrepoda depolanan eşya satış suretiyle başkasına devredilebilir. Eşyanın devri ile birlikte gümrük vergileri ile para cezaları da dâhil eşya ile ilgili hukuki sorumluluklar devralana geçer ve antrepo stok kayıtlarında gerekli değişiklikler yapılır.
Devir Sonrası Yapılması Gereken İşlemler ve Müeyyide
Devredilen eşyanın 5 iş günü içerisinde gümrükçe onaylanmış yeni bir işlem veya kullanıma tabi tutulmaması durumunda, devre konu eşya için devralan tarafından yeni bir antrepo beyannamesi verilmesi zorunludur. Belirtilen süre içerisinde eşyanın gümrükçe onaylanmış yeni bir işlem veya kullanıma tabi tutulmaması ya da yeni antrepo beyannamesi verilmemesi halinde bu sürenin aşıldığı tarihten itibaren devralana, aşılan her gün için Gümrük Kanunu’nun 241/1’inci maddesi uyarınca usulsüzlük cezası uygulanır.
Özel antrepoda eşya devri sonrasında yapılacak olan işlemler ise farklılık göstermektedir. Buna göre, özel antrepoda bulunan eşyanın devrine ilişkin talepler, eşyanın devrini müteakip 5 iş günü içinde gümrükçe onaylanmış yeni bir işlem veya kullanıma tabi tutulmak suretiyle antrepodan çıkarılması şartıyla kabul edilecektir. Belirtilen süre içinde eşyanın antrepodan çıkarılmaması halinde bu sürenin aşıldığı tarihten itibaren antrepo işleticisine ve devralana ayrı ayrı olmak üzere, aşılan her gün için Gümrük Kanunu’nun 241/1’inci maddesi uyarınca usulsüzlük cezası uygulanır.
Eşyanın gümrükçe onaylanmış yeni bir işlem veya kullanıma tabi tutulması ya da yeni antrepo beyannamesi verilmesi için belirlenen 5 iş gününün başlangıç tarihi olarak satış faturasının düzenlenme tarihi esas alınacaktır.
Devri Yapılamayacak Eşyalar ve İstisnaları
Antrepoda depolanan solvent ve baz yağın satış suretiyle devrine, devralan tarafından serbest dolaşıma sokulacak olması durumunda izin verilmez.
Ancak, devralanın onaylanmış kişi veya yetkilendirilmiş yükümlü statüsüne sahip olması ya da Gümrük Yönetmeliği’nin 333/5’inci maddesinde belirtilen koşulları taşıması ve ilgili Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğünce yapılan yıllık kontroller sonucunda ilgili koşulların sağlandığının tespit edilmesi halinde gümrük antrepolarında depolanan solvent ve baz yağın satış suretiyle devrine izin verilecektir.
Buna ek olarak, eşyanın mülkiyeti ile ilgili olarak devri önleyici haciz ya da ihtiyati tedbir kararı gibi hukuki bir engelin varlığı halinde bu durum açıklığa kavuşturulmadan işlem yapılamayacaktır.
Ege Uzman Mevzuat Departmanı