Transit Ticarete Konu Eşya Bedelinin Yurda Getirilmesi
Türk parasının kıymetini korumak amacıyla, Türk parasının yabancı paralar karşısındaki değerinin belirlenmesine, döviz ve dövizi temsil eden belgelere ilişkin tüm işlemler ile dövizlerin tasarruf ve idaresine, Türk parası ve Türk parasını temsil eden belgelerin ithal ve ihracına, kıymetli maden, taş ve eşyalara ilişkin işlemlere, ihracata, ithalata, özelliği olan ihracat ve ithalata, görünmeyen işlemlere, sermaye hareketlerine ilişkin kambiyo işlemlerine ait düzenleyici, sınırlayıcı esasların tayin ve tespiti Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar ile yürürlük bulmuştur.
Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Karar gereğince tespiti Hazine ve Maliye Bakanlığına bırakılan konular ise Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2008-32/34) ile düzenlenmiştir.
İhracat bedellerinin yurda getirilmesine ilişkin hükümler ise TCMB İhracat Genelgesi’nde hüküm bulmaktadır.
Transit Ticaret Nedir?
Transit Ticaret; yurt dışında veya serbest bölgede yerleşik bir firmadan ya da antrepodan satın alınan malın, ülkemiz üzerinden transit olarak veya doğrudan doğruya yurt dışında veya serbest bölgede yerleşik bir firmaya ya da antrepoya satılmasını ifade etmektedir.
Uluslararası anlaşmalarla ticareti yasaklanmış mallar ile Ticaret Bakanlığı’nın madde politikası itibariyle transit ticaretinin yapılmasını uygun görmediği mallar transit ticarete konu olamamaktadır. Ayrıca, ithalat ve ihracat yapılması yasaklanmış ülkelerle transit ticaret yapılamaz.
Transit Ticarete Konu Eşya Bedelinin Yurda Getirilmesi Zorunlu Mudur?
Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Karar gereğince tespiti Hazine ve Maliye Bakanlığına bırakılan konular ise Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2008-32/34)’in “Transit ticaret” başlığı altında düzenlenen 7’nci maddesinde transit ticaret satış bedellerinin tasarrufunun serbest olduğu hüküm altına alınmıştır.
Bununla birlikte, aynı hüküm, TCMB İhracat Genelgesinde de yer bulmaktadır. Buna göre, Genelge’nin “İhracatçının serbest kullanımına bırakılan dövizler” başlığı altında yer alan 22’nci maddesinde “Hizmet ihracatı, transit ticaret, Türkiye’de ikamet etmeyenlere özel fatura ile yapılan satış, Türkiye’de ikamet etmeyenlere KDV hesaplanarak yapılan satış, mikro ihracat ve serbest bölge işlem formu kapsamında gerçekleştirilen 5.000,- ABD doları veya karşılığı döviz ya da Türk lirasını geçmeyen tutardaki ihracat işlemlerinde bedellerin tamamının; Ek:3'te yer alan ülkelere yapılan ihracat işlemlerinde ise bedellerin yüzde ellisinin tasarrufu serbesttir.” Hükmüne yer verilmiştir.
Söz konusu hükümler doğrultusunda, transit ticarete konu eşya bedelinin yurda getirilmesi zorunlu değildir.
Ege Uzman Mevzuat Departmanı