Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ)'ne Üye Olmayan Ülkelerde EMY Uygulaması
Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ), Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşmasına (GATT) istinaden yürütülen son çok taraflı ticaret müzakere turu olan Uruguay Turu (1986-1995)’nun sonucunda, 1995’te kurulmuştur. Türkiye GATT’a 1951 yılında Torquay Turu sırasında taraf olmuş ve DTÖ’nün de kurucu üyeleri arasında yer almıştır.
DTÖ'nün amacı, ticaretin mümkün olduğunca sorunsuz, öngörülebilir ve özgürce akmasını sağlamaktır. DTÖ'nün küresel bir ticaret kuralları sistemi işletmek, ticaret anlaşmalarını müzakere etmek için bir forum görevi görmek, üyeleri arasındaki ticaret anlaşmazlıklarını çözmek ve gelişmekte olan ülkelerin ihtiyaçlarını desteklemek gibi birçok rolü bulunmaktadır.
Dünya Ticaret Örgütü’ne Üye Ülkeler
DTÖ'nün dünya ticaretinin %98'ini oluşturan halihazırda 166 üyesi bulunmaktadır. Tüm üyeler müzakere sonucunda sisteme katılmışlardır. Ayrıca, 20'den fazla ülkeyle örgüte katılmak için müzakere edildiği bilinmektedir.
Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ)’ne üye ülkelere bağlantıdan ulaşılabilir.
DTÖ üyesi olmayan ülkeler ise; İran, Cezayir, Sudan, Belarus, Sırbistan, Türkmenistan, Azerbaycan, Bosna Hersek, Andorra, Bahamalar, Butan, Komorlar, Curacao, Ekvator Ginesi, Etiyopya, Irak, Lübnan Cumhuriyeti, Libya, Sao Tomé ve Principe, Somali, Güney Sudan, Suriye Arap Cumhuriyeti, Doğu Timor, Türkmenistan ve Özbekistan olarak karşımıza çıkmaktadır.
İthalatta Vergilendirme
Bilindiği üzere, ithalatın ülke ekonomisi yararına ve uluslararası ticaretin gereklerine uygun olarak düzenlenmesinin sağlanması amacıyla, ithalata ilişkin genel yetkiyi, ithalatın esaslarını, ithalat işlemlerini yürütme koşullarını, ithal eşyaya uygulanacak gümrük vergisi, ek mali yükümlülük ile eş etkili vergi ve mali yükleri, ithalatta takip edilecek madde politikalarını ve ithalatla ilgili izinleri kapsayacak şekilde İthalat Rejimi Kararı (Karar Sayısı: 3350) yürürlüğe konulmuştur.
Bu doğrultuda, ithalatta uygulanacak gümrük vergisi oranları ile ödenecek ek mali yükümlülüğü gösterir listeler (Karar ekli I, II, III, IV, V, VI ve VII sayılı listeler) kapsamı eşyaya ait gümrük vergisi ve ek mali yükümlülükler ilgili listelerde gösterildiği şekilde İthalat Rejimi Kararı’nda belirlenmiştir.
DTÖ Üyesi Olmayan Ülkeler Menşeli Ürünlerde Vergilendirme
İthalat Rejimi Kararında değişiklik yapılmasına ilişkin olarak zaman zaman Kararlar Resmi Gazete’de yayımlanarak ithalat vergilerinde değişiklik yapılabilmektedir.
Bu doğrultuda, Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ)’ne üye olmayan ülkeler nezdinde de değişikliğe gidilerek ek vergiler getirildiği görülmektedir.
3350 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan İthalat Rejimi Kararına ekli listelerde yer alan tablolara “DTÖ üyesi olmayan ülkeler (Azerbaycan Cumhuriyeti hariç) için gümrük vergisi oranı ile birlikte xxxx ABD Doları/ton ek mali yükümlülük uygulanır.” İfadesini içerir dipnot eklenmesi suretiyle ilgili ürün nezdinde DTÖ üyesi olmayan ülkelere Ek Mali Yükümlülük (EMY) getirilmektedir.
Bu kapsamda, ilgili ürünün menşei ve söz konusu menşein ispatı önem taşımaktadır.
Ege Uzman Mevzuat Departmanı