İhracatta Düzenlenen Ceza Kararları ve İşlemlerin Zamanında Tamamlanması
Beyannamede düzeltme işlemleri 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 63’üncü maddesi ile Gümrük Yönetmeliği’nin ilgili maddeleri uyarınca yerine getirilmekte ve bu kapsamda da duruma göre Gümrük Kanunu’nun 234’üncü maddesi de dahil olmak üzere Kanunun 241’üncü maddesi uyarınca usulsüzlük cezası düzenlenebilmektedir.
Bununla birlikte, ihracat işlemlerinde Gümrük Kanunu’nun 241'inci maddesinde belirtilen usulsüzlük cezasını içerir fiiller arasında yer verilen beyannamede düzeltme ve ihracat işlemlerinin, ceza kararı düzenlenmeden devam ettirilmesi ve tamamlanması hususları ihracat işlemlerinin hızlı ve zamanın yerine getirilmesi açısından önemlidir.
Gümrük beyannamesinde düzeltme işlemlerini düzenleyen 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 63’üncü maddesi ile Gümrük Yönetmeliği'nin 121 ve 193’üncü maddelerinde, beyannamede düzeltme işlemlerine yönelik olarak mevzuat hükümleri düzenlenmiş olup, ihracat beyannamelerinde yapılacak düzeltme işleminin, varsa uygulanması gereken ceza kararı düzenlenmeden yapılmamasını öngören kısıtlayıcı hüküm bulunmamaktadır.
Aynı şekilde, Yönetmeliğin "Ceza Kararlarının Verilmesi Tebliği ve Kayda Geçirilmesi" başlıklı 580’inci maddesinde de ceza kararının beyannamede düzeltme yapılmadan düzenlenmesini öngören ve/veya düzeltme işleminin yapılmasını, cezanın ödenmesi ön şartına bağlayan hüküm bulunmamaktadır.
Bu sebeple, ihracat eşyasının bekletilmeden sevki ve gümrük işlemlerinin tamamlanması amacıyla;
1) Yükümlü veya temsilcisinin ihracat beyannamesinde düzeltme yapılmasına yönelik dilekçesinin uygun görülmesi kaydıyla veya idare tarafından yapılan tespite binaen gerekli görülmesi halinde düzeltme işlemlerinin gerçekleştirilmesi,
2) Eş zamanlı olarak ceza kararının düzenlenmesi yönünde işlemlere devam edilmesi,
3) Beyanname ve ihracat işlemlerinin tamamlanmasının, ceza kararı düzenlenmesi ve cezanın tahsilatı şartına bağlanmaması,
4) Ceza kararı düzenlenmesi ve ödenmesinin beyanname ve ihracat işlemleri ile aynı anda tamamlanamaması halinde, ceza kararı düzenleme, tebliğ ve tahsili işlemlerinin bilahare tamamlanması,
Şeklinde işlem yapılması konusunda Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından düzenleme* yapılmıştır.
Bu doğrultuda, ihracat eşyasının bekletilmeden şevki ve gümrük işlemlerinin tamamlanması hususunda gerekli hassasiyetin gümrük idareleri tarafından gösterilmesi önem arz etmektedir.
Ege Uzman Mevzuat Departmanı
*Genelge, 2019/2, Gümrükler Genel Müdürlüğü