PAAMK- Fatura/Menşe Beyanları Hakkındaki Son Değerlendirmeler
Uluslararası Anlaşmalar ve Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü tarafından “PAAMK- Fatura/Menşe Beyanları” hakkında yayınlanan yazı* ile Pan Avrupa Akdeniz Menşe Kümülasyon Sistemi, Batı Balkan Menşe Kümülasyon Sistemi ve Bölgesel Konvansiyon (hepsi bundan sonra "PAAMK" olarak anılacaktır.) kapsamında kullanılan fatura/menşe beyanlarının (aynı zamanda EUR.MED fatura/menşe beyanlarının) kontrol edilmesine ilişkin olarak gümrük idarelerinde farklı uygulamaların bulunduğundan bahisle; yeknesaklığın sağlanması adına Genel Müdürlük tarafından birtakım değerlendirmelerde bulunulmuş olup, söz konusu değerlendirmelere aşağıda maddeler halinde özetlenerek yer verilmiştir.
1. Beyanın Orijinal Olmayan Fatura Üzerinde Yapılması:
Gümrük idaresine ibraz edilecek yurtdışında düzenlenmiş faturalarda, Gümrük Yönetmeliği’nin 115’inci maddesinde yer alan bilgilerin bulunmasının yeterli olduğu, imza, kaşe gibi ulusal mevzuatın gerektirdiği unsurların aranmayacağı belirtilmiştir. (Gümrükler Genel Müdürlüğü’nün 2016/12 sayılı Genelgesi)
2. Fatura/Menşe Beyanlarında Islak İmza Aranması:
Menşe beyanı veya EUR-MED menşe beyanının bir onaylanmış ihracatçı tarafından veya toplam kıymeti 6000 Euro'yu geçmeyen menşeli ürünler ihtiva eden bir veya daha fazla kaptan müteşekkil bir sevkiyat için herhangi bir ihracatçı tarafından hazırlanabildiği,
Beyanın, fatura, çeki listesi veya herhangi bir ticari belge üzerine daktilo edilmesi, ıstampa ile damgalanması veya basılması suretiyle hazırlandığı,
Menşe beyanı veya EUR-MED menşe beyanının, ihracatçının kendi el yazısı ile atacağı orijinal imzasını ihtiva edeceği, ancak, onaylanmış ihracatçıdan, kendi adıyla hazırlanmış herhangi bir menşe beyanı veya EUR-MED menşe beyanını kendi el yazısıyla imzalanmış addedilerek tüm sorumluluğu üzerine aldığına dair yazılı bir taahhütnameyi ihracatçı ülkenin gümrük idarelerine vermiş olması koşuluyla, böyle bir beyanı imzalama şartı aranmayacağı,
Onaylanmış ihracatçı yetki numarasını haiz kişiler beyana ilişkin doğabilecek tüm sorumluluğu üstlendiklerinden onaylanmış ihracatçılarca düzenlenen fatura/menşe beyanlarında ıslak imza şartının aranmaması gerektiği,
6.000 Avro'yu aşmayan sevkiyatlar için onaylanmış ihracatçı yetkisi bulunmayan ihracatçılar tarafından düzenlenen fatura beyanlarında ıslak imza aranması gerektiği,
Belirtilmiştir.
3. İhracatçı Ülkeden "Taahhütname"nin İstenmesi Ve Sonradan Kontrol:
Söz konusu taahhütnamenin ihracatçı ülkeden istenmesinin uygun görülmediği,
Onaylanmış ihracatçılarca düzenlenen menşe/fatura beyanlarının her seferinde sonradan kontrole gönderilmemesi gerektiği,
PAAMK kapsamında fatura/menşe beyanlarının sonradan kontrolü hususunda henüz diğer menşe ve dolaşım belgelerinden farklı bir mevzuat veya sistem bulunmadığı,
Belirtilmiştir.
4. Fatura/Menşe Beyanı Metni:
PAAMK kapsamında kullanılan menşe/fatura beyanı metninin, 2.9.2013 tarihli ve 2013/5414 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ekinde yer alan Pan Avrupa Akdeniz Tercihli Menşe Kurallarına Dair Bölgesel Konvansiyon'un Lahika-I'inin Ek-IVa ve Ek-IVb'sinde gösterildiği şekilde düzenlenmesi gerektiği,
Biçimsel açıdan mevzuata uygun olmayan menşe/fatura beyanlarının, Yönetmeliğin "Farklılıklar ve şekli hatalar" başlıklı 36’ncı maddesi hükümleri saklı kalmak kaydıyla, teknik nedenle reddedilmesi gerektiği,
Teknik nedenle reddedilen belgelere ilişkin, eşyaya ilgili Anlaşma kapsamında tercihli rejim uygulanmayacağı ve kanuni vergi nispetleri üzerinden tahakkuk yapılarak vergilerin tahsil edileceği, bununla birlikte, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 234/1-a hükmünün uygulanmayacağı,
Belirtilmiştir.
Yukarıda maddeler halinde belirtilen hususlar göz önünde bulundurulmak suretiyle ilgili işlemlerin yerine getirilmesi mevzuat doğrultusunda yerinde olacaktır.
Ege Uzman Mevzuat Departmanı
*22.11.2023 tarih ve 91214543 sayılı yazı.